De snelle opkomst van generatieve AI heeft de wereld in zijn ban, maar terwijl de technologie zich in een ongekend tempo ontwikkelt, is er een crisis ontstaan: de erosie van het publieke vertrouwen in de AI-industrie.
Uit de Edelman Trust Barometer 2024, een uitgebreid onderzoek onder meer dan 32.000 respondenten in 28 landen, blijkt dat het vertrouwen in AI-bedrijven wereldwijd is gedaald. Het vertrouwen is in slechts vijf jaar tijd gedaald van 61% naar 53%.
In de VS is de daling nog dramatischer: het vertrouwen is in dezelfde periode gedaald van 50% naar 35%. Dit gaat dwars door alle politieke stromingen heen, met Democraten (38%), Onafhankelijken (25%) en Republikeinen (24%) die zich allemaal zeer sceptisch uitlaten over de AI-industrie.
De technologiesector, ooit goed vertrouwd door het publiek, verliest zijn glans. Acht jaar geleden was technologie de meest vertrouwde industrie in 90% van de door Edelman onderzochte landen.
Vandaag is dat cijfer gekelderd tot slechts 50%. In feite heeft de technologiesector zijn positie als meest vertrouwde industrie verloren in belangrijke markten zoals de VS, het VK, Duitsland en Frankrijk.
Als het op specifieke technologieën aankomt, zijn de vertrouwensniveaus zelfs nog zorgwekkender.
Terwijl wereldwijd 76% van de respondenten vertrouwen heeft in techbedrijven in het algemeen, heeft slechts 50% vertrouwen in AI. Deze kloof van 26 punten is nog groter op gebieden zoals geneeskunde op basis van genen (kloof van 23 punten) en genetisch gemodificeerd voedsel (kloof van 40 punten).
De Edelman-onderzoek laat ook een grote kloof zien tussen ontwikkelde en ontwikkelingslanden in hun houding ten opzichte van AI. Respondenten in Frankrijk, Canada, Ierland, het VK, de VS, Duitsland, Australië, Nederland en Zweden verwerpen het toenemende gebruik van AI met een marge van drie tegen één.
In ontwikkelingslanden zoals Saoedi-Arabië, India, China, Kenia, Nigeria en Thailand is de acceptatie van AI daarentegen veel groter dan de weerstand.
Waarom is er wantrouwen tegen de generatieve AI-industrie?
Waardoor wordt dit wantrouwen veroorzaakt?
Wereldwijd staan zorgen over privacy (39%), de devaluatie van menselijkheid (36%) en onvoldoende testen (35%) bovenaan de lijst van belemmeringen voor de adoptie van AI.
In de VS is de angst voor maatschappelijke schade (61%) en bedreigingen voor het persoonlijk welzijn (57%) bijzonder acuut. Interessant genoeg staat de verplaatsing van banen onderaan de lijst van zorgen, zowel wereldwijd (22%) als in de VS (19%).
Deze bevindingen worden verder versterkt door een recente Opiniepeiling AI Policy Institute uitgevoerd door YouGov, waaruit bleek dat maar liefst 72% van de Amerikaanse kiezers voorstander is van een langzamere ontwikkeling van AI, tegenover slechts 8% voor een snellere ontwikkeling.
Uit de peiling bleek ook dat 62% van de Amerikanen zich zorgen maakt over AI, wat 21% van de Amerikanen die enthousiast zijn, overschaduwt.
Recente controverses, zoals de lek van meer dan 16.000 artiestennamen gekoppeld aan het trainen van Midjourney's beeldgeneratiemodellen en onthullingen van insiders bij Microsoft en Googlehebben de publieke bezorgdheid over de AI-industrie alleen maar vergroot.
Industrieleiders als Sam Altman, Brad Smith en Jensen Huang staan te popelen om de ontwikkeling van AI te bevorderen voor het 'grotere goed', maar het publiek deelt niet noodzakelijkerwijs dezelfde hartstocht.
Om het vertrouwen te herstellen, raadt het Edelman-rapport bedrijven aan om samen te werken met de overheid om een verantwoorde ontwikkeling te garanderen en het vertrouwen van het publiek te verdienen door grondige tests uit te voeren.
Wetenschappers en experts hebben nog steeds gezag, maar moeten steeds meer de dialoog aangaan met het publiek. Bovenal willen mensen zich betrokken voelen bij en controle hebben over de manier waarop nieuwe innovaties hun leven zullen beïnvloeden.
Zoals Justin Westcott, Edelman's global technology chair, treffend stelde: "Degenen die prioriteit geven aan verantwoorde AI, die transparant samenwerken met gemeenschappen en overheden en die de controle terugleggen bij de gebruikers, zullen niet alleen de industrie leiden maar ook de brug van vertrouwen weer opbouwen die technologie ergens onderweg is kwijtgeraakt."
Angst voor het onbekende?
In de geschiedenis van de mensheid is de opkomst van baanbrekende technologieën vaak gepaard gegaan met een complex samenspel van fascinatie, adoptie en vrees.
Het lijdt geen twijfel dat miljoenen mensen generatieve AI nu regelmatig gebruiken, met onderzoeken die aantonen dat ongeveer 1/6e van de mensen in digitaal geavanceerde economieën gebruiken dagelijks AI-tools en de overgrote meerderheid heeft ze op zijn minst geprobeerd.
Onderzoeken uit verschillende sectoren hebben aangetoond dat mensen dagelijks uren besparen door generatieve AI te gebruiken, waardoor ze minder risico lopen op een burn-out en minder administratieve rompslomp hebben.
Zal generatieve AI, net als andere technologieën, een herhaling van deze cyclus van vrees en acceptatie meemaken?
Denk bijvoorbeeld aan de komst van de drukpers in de 15e eeuw. Deze revolutionaire technologie democratiseerde de toegang tot kennis, maakte de weg vrij voor massacommunicatie en katalyseerde diepgaande sociale, politieke en religieuze verschuivingen.
Te midden van de snelle verspreiding van gedrukt materiaal was er angst voor de mogelijkheid van verkeerde informatie, de uitholling van autoriteit en de ontwrichting van gevestigde machtsstructuren.
Op dezelfde manier zorgde de industriële revolutie van de 18e en 19e eeuw voor ongekende vooruitgang in productie, transport en communicatie.
De stoommachine, de telegraaf en het fabriekssysteem veranderden de structuur van de samenleving en ontketenden nieuwe mogelijkheden voor productiviteit en vooruitgang. Deze innovaties gaven echter ook aanleiding tot bezorgdheid over de verplaatsing van arbeiders, de concentratie van rijkdom en macht en de ontmenselijkende effecten van mechanisatie.
Generatieve AI is misschien representatief voor een onbekende en potentieel onvoorspelbare eigenschap. De angst eromheen is geen geheel nieuw fenomeen, maar eerder een echo van historische patronen die onze relatie met transformatieve innovaties hebben gevormd.
Deze dissonantie rond generatieve AI weerspiegelt een diepere spanning tussen ons aangeboren verlangen naar vooruitgang en onze angst voor het onbekende.
Mensen voelen zich aangetrokken tot de nieuwigheid en het potentieel van nieuwe technologieën, maar we worstelen ook met de onzekerheid en de risico's die ze met zich meebrengen.
In zijn magnum opus "Being and Nothingness" (1943) verkent de Franse filosoof Jean-Paul Sartre het concept van "kwade trouw", een vorm van zelfbedrog waarbij individuen hun eigen verantwoordelijkheid ontkennen in het aangezicht van existentiële angst.
In de context van generatieve AI kan de wijdverspreide toepassing van de technologie, ondanks het groeiende wantrouwen, worden gezien als een vorm van kwade trouw, een manier om de voordelen van AI te omarmen en tegelijkertijd de moeilijke vragen en ethische dilemma's die het oproept te vermijden.
Bovendien versterken het tempo en de schaal van de ontwikkeling van generatieve AI de dissonantie tussen adoptie en wantrouwen.
In tegenstelling tot eerdere technologische revoluties die zich in de loop van tientallen jaren of eeuwen voltrokken, gaat de opkomst van AI met een ongekende snelheid die ons vermogen om de implicaties ervan te bevatten en adequate bestuurskaders te ontwikkelen, voorbij streeft.
Door deze snelle vooruitgang voelen velen zich duizelig, alsof de grond onder hun voeten sneller verschuift dan ze zich kunnen aanpassen. Het heeft ook de beperkingen blootgelegd van onze bestaande wettelijke, ethische en juridische regels. sociale structurendie moeite hebben om gelijke tred te houden met de transformerende kracht van AI.
We moeten werken aan een toekomst waarin de voordelen van deze technologie worden gerealiseerd op een manier die onze waarden hoog houdt, onze rechten beschermt en het grotere goed bevordert.
De uitdaging is dat 'het grotere goed' iets is met een immense subjectiviteit en onduidelijkheid. Het is een uitdrukking die bedrijven als OpenAI vaak gebruiken en die een enigszins verontrustende dictatoriale toon heeft.
In ieder geval zal het begeleiden van generatieve AI een open en eerlijke dialoog vereisen, een bereidheid om moeilijke vragen te beantwoorden en een toewijding om bruggen van begrip en vertrouwen te bouwen.
Het rechtssysteem moet zich ook aanpassen om de weg vrij te maken voor eerlijke, transparante AI-ontwikkeling die afscheid neemt van dit Wilde Westen-tijdperk van dataschrapen en misbruik van intellectueel eigendom.
Dan zouden we kunnen zien dat het vertrouwen begint te groeien.
