De EU AI Act betekende een enorme stap in het reguleren van AI, maar zijn er kosten aan verbonden?

17 december 2023

EU AI-wet

De EU heeft een historische overeenkomst bereikt over de AI Act, waarmee een uitgebreid wettelijk kader wordt gecreëerd voor het gebruik en de ontwikkeling van deze technologie.

Deze wet specificeert verschillende categorieën voor AI-systemen: onaanvaardbare risico's, hoge risico's, beperkte risico's en minimale of geen risico's, met verschillende niveaus van regelgeving voor elk van deze categorieën.

AI bestaat al tientallen jaren, maar verwar het niet met generatieve AI - zoals OpenAI's ChatGPT, Meta's LLaMA en Google's Bard - die pas ongeveer een jaar bestaat.

De EU kwam voor het eerst met het idee voor de AI Act in 2019, lang voordat generatieve AI doorbrak in de mainstream. Maar zelfs in de afgelopen maanden hebben we taalmodellen zoals GPT-3 zien ontwikkelen tot GPT-4V, een multimodaal model dat tekst en afbeeldingen verwerkt.

In december 2023 bevestigde de EU haar herzieningen van de wet na de explosieve groei van generatieve AI, waar de industrie zich nu voornamelijk op richt.

Ondertussen verwerven generatieve AI-bedrijven miljarden aan financiering, zowel in de VS, Europa als in Azië en de Pacific. Regeringen hebben de waarde gezien die het kan creëren voor hun economieën en daarom is de benadering van regulering over het algemeen 'afwachten en zien' in plaats van strikte actie te ondernemen. 

De respons op de AI-wet peilen

De reacties op de AI-wet waren gemengd, met techbedrijven en ambtenaren van de Franse, Duitse en Italiaanse overheid die zeiden dat de AI-wet te belastend zou kunnen zijn voor de industrie. 

In juni waren er meer dan 150 leidinggevenden van grote bedrijven zoals Renault, Heineken, Airbus en Siemens verenigd in een open brief, waarin ze hun zorgen uiten over de impact van de verordening op het bedrijfsleven. 

Jeannette zu Fürstenberg, een van de oprichters van La Famiglia VC en een van de ondertekenaars, zei dat de AI-wet "rampzalige gevolgen kan hebben voor het Europese concurrentievermogen".

Een van de centrale punten in de brief is de strenge regulering van generatieve AI-systemen zoals ChatGPT, Bard en hun Europese equivalenten van startups zoals Mistral in Frankrijk en Aleph Alpha in Duitsland. 

Aleph Alpha, een pionier op het gebied van 'soevereine Europese AI-systemen', heeft onlangs haalde $500m op in Serie B-financiering in een van de grootste financieringsrondes van Europa. Mistral is $2 miljard waard ondanks het feit dat het opmerkelijk genoeg pas in mei werd opgericht.

Natuurlijk is het niet verrassend dat bedrijven tegen AI-regulering zijn, maar het belangrijkste is dat mensen zich zorgen maken over de technologie. De primaire verantwoordelijkheid van de EU ligt, net als bij elke regering, in de eerste plaats bij de mensen en niet bij de bedrijven.

Sommige peilingen geven aan dat het publiek de voorkeur geeft aan een langzamer tempo van AI-ontwikkeling en de technologie en de gevolgen ervan over het algemeen wantrouwt. Toonaangevende niet-bedrijfsinstellingen, zoals de Ada Lovelace Instituutvinden over het algemeen dat de wet de rechten van mensen ondersteunt en beschermt. 

De reacties op de Wet op X, een nuttige bron van de publieke opinie, hoewel niet al te betrouwbaar, zijn echter gemengd. Sommige respondenten die rechtstreeks reageerden op berichten van EU-ambtenaren, stelden dat de EU haar techindustrie verstrikt in een web dat ze zelf heeft gemaakt. 

In een reactie op de status van Breton zei iemand die AI niet als riskant beschouwt: "Laten we eindelijk algebra en geometrie reguleren, dit zijn TECHNOLOGIEËN MET HOOG RISICO". 

Dit komt omdat de wet ogenschijnlijk onschuldig gebruik van AI reguleert, zoals het gebruik ervan in wiskundige taken. Een Franse organisatie genaamd France Digitaledie tech startups in Europa vertegenwoordigt, zei: "We riepen op om niet de technologie als zodanig te reguleren, maar om het gebruik van de technologie te reguleren. De oplossing die Europa vandaag heeft aangenomen komt neer op het reguleren van wiskunde, wat niet veel zin heeft."

Anderen hebben het over de impact van de wet op innovatie: "Verstik innovatie door regulering, zodat Europa nooit een wereldleidend tech platform zal hebben," zegt er een, waarmee de zorg wordt samengevat dat de regelgevende aanpak van de EU haar vermogen om te concurreren op het wereldwijde tech podium zou kunnen belemmeren.

De vraag over de democratische legitimiteit van deze ingrijpende regels wordt opgeworpen door een andere gebruiker: "Wie heeft jullie op democratische wijze om deze regelgeving gevraagd? Stop met doen alsof je dingen doet om mensen te 'beschermen'." Een ander zei: "Jullie hebben zojuist de helft van de Europese AI/ML-bedrijven naar het Verenigd Koninkrijk en Amerika gestuurd."

Zijn deze reacties hyperbolisch of maakt de AI-wet effectief een einde aan het Europese concurrentievermogen op het gebied van AI?

De EU ziet vroegtijdige AI-regulering als noodzakelijk voor zowel bescherming als innovatie

Bescherm mensen tegen AI en een veelzijdige, ethische industrie zal volgen - dat is het brede standpunt van de wet. 

De echte risico's van AI echter, zijn polariserend. Aan het begin van het jaar werd de opkomst van ChatGPT begroet door een lawine van angst en bezorgdheid over de overname van AI, met uitspraken van AI-onderzoeksinstituten zoals het Center for AI Safety (CAIS) die een vergelijking maakten tussen de opkomst van AI en die van AI. de risico's van technologie tot pandemieën en kernoorlogen. 

Het gedrag en de connotaties van AI in de populaire cultuur en literatuur hebben de basis gelegd voor dit broeinest van paranoia in de hoofden van mensen. Van Terminator tot de Machines in The Matrix, AI wordt meestal neergezet als een strijdlustige kracht die zich uiteindelijk tegen zijn makers keert zodra het weet dat het succesvol zal zijn en een motief vindt om dat te doen. 

Dit betekent echter niet dat we de risico's van AI afdoen als een facet van de populaire cultuur dat tot het domein van de fictie behoort. Geloofwaardige stemmen binnen de industrie en de wetenschap in het algemeen maken zich oprecht zorgen over de technologie. 

Twee van de drie 'AI-godvaders' die de weg hebben geëffend voor neurale netwerken en deep learning - Yoshio Bengio en Geoffrey Hinton - maken zich zorgen over AI. De andere, Yann LeCun, neemt de tegenovergestelde houdingHij beweert dat de ontwikkeling van AI veilig is en dat de technologie geen destructieve superintelligentie zal bereiken. 

Als zelfs degenen die het best gekwalificeerd zijn om over AI te oordelen het niet eens kunnen worden, is het erg lastig voor wetgevers zonder ervaring om actie te ondernemen. De AI-regelgeving zal het waarschijnlijk bij het verkeerde eind hebben met sommige definities en standpunten, aangezien AI-risico's niet zo duidelijk zijn als bijvoorbeeld kernenergie. 

Maakt de EU-AI Act daadwerkelijk een einde aan de Europese concurrentie in de sector?

Als we de benadering van de AI-industrie in de EU vergelijken met die in de VS en Azië, zien we verschillende regelgevingsfilosofieën en -praktijken. 

De VS heeft vooruitgang geboekt op het gebied van AI door middel van aanzienlijke investeringen in AI-onderzoek en -ontwikkeling, waarbij meerdere federale departementen en organisaties zoals de National Science Foundation en het Department of Energy een belangrijke rol spelen. Onlangs hebben individuele staten ook wetgeving geïntroduceerd om schade aan te pakken. 

Executive Order van Biden verhoogde de druk op federale agentschappen om de technologie te raadplegen en er wetgeving voor op te stellen, waarbij waarschijnlijk een lappendeken van domeinspecifieke wetten wordt geïntroduceerd, in tegenstelling tot de grootschalige internationale regelgeving zoals de EU die kent. 

China, met een technologie-industrie die op de tweede plaats komt na de VS, heeft de regelgeving grotendeels gericht op het handhaven van de socialistische waarden van de regering in plaats van op het beschermen van mensen tegen risico. 

Het VK, een interessante casestudy voor EU-regelgeving na Brexit, heeft gekozen voor een laissez-faire benadering die vergelijkbaar is met die van de VS. Tot nu toe heeft dit nog niet geleid tot een AI-bedrijf dat kan tippen aan het Franse Mistral of het Duitse Aleph Alpha, maar dat zou kunnen veranderen. 

Vergeleken met de krachtpatsers van de VS en China laat het technologie-ecosysteem van de EU een aantal duidelijke uitdagingen en ondermaatse prestaties zien, met name op het gebied van marktkapitalisatie en investeringen in onderzoek en ontwikkeling.

Een analyse door McKinsey blijkt dat grote Europese bedrijven, waaronder bedrijven in technologiecreërende sectoren zoals ICT en farmaceutica, tussen 2014 en 2019 20% minder winstgevend waren, hun inkomsten 40% langzamer zagen groeien, 8% minder investeerden en 40% minder uitgaven aan O&O in vergelijking met hun tegenhangers in de steekproefstudie. 

Deze kloof is vooral duidelijk in tech-creërende industrieën. Op het gebied van kwantumcomputing bijvoorbeeld, bevinden 50% van de toptechbedrijven die in deze technologie investeren zich in de Verenigde Staten, 40% in China en geen enkele in de EU. Evenzo hebben de VS tussen 2015 en 2020 40% aan externe financiering voor AI binnengehaald, terwijl Europa slechts 12% voor zijn rekening nam.

AI-industrie
De kleine technologie-industrie van de EU. Bron: Financial Times.

Het is echter ook belangrijk om op te merken dat het Europese tech-ecosysteem tekenen van robuuste groei en veerkracht heeft laten zien, vooral op het gebied van durfkapitaalinvesteringen. 

In 2021 zag Europa een aanzienlijke toename van durfkapitaalinvesteringenmet een jaar-op-jaar groei van 143%, waarmee ze zowel Noord-Amerika als Azië achter zich lieten. Deze stijging werd aangedreven door grote belangstelling van de wereldwijde durfkapitaalgemeenschap en een toename van late-fase financiering. Europese startups in sectoren zoals fintech en SaaS profiteerden aanzienlijk van de toegenomen investeringen.

Ondanks deze positieve trends blijft de wereldwijde invloed van de Europese technologie-industrie relatief beperkt in vergelijking met de VS en Azië. Te VS heeft vijf techbedrijven met een waarde van meer dan $1 biljoenterwijl China's twee grootste bedrijven samen meer waard waren dan de totale waarde van alle Europese openbare technologiebedrijven. 

Europa's grootste openbare technologiebedrijf werd destijds gewaardeerd op $163 miljard, wat in de VS niet eens de top 10 zou halen.

Het punt is dat het voor toeschouwers erg makkelijk is om AI-regulering te bekritiseren als een belemmering voor de techindustrie van de EU, terwijl de EU nooit heeft kunnen concurreren met de VS. In veel opzichten is het echter een zinloze vergelijking, omdat niemand kan concurreren met de VS in termen van BBP. Het BBP is niet de enige maatstaf waar we ons zorgen over moeten maken als we de AI-wet beschouwen als het 'einde van het concurrentievermogen van de EU'.

Een artikel in Le Monde benadrukte het lage BBP per hoofd van de bevolking van de EU, waarbij EU-landen zoals Frankrijk, Duitsland en Italië slechts vergelijkbaar zijn met sommige van de 'armere' staten van de VS. Er staat: "Italië staat net voor Mississippi, de armste van de 50 staten, terwijl Frankrijk tussen Idaho en Arkansas staat, respectievelijk 48e en 49e. Duitsland redt zijn gezicht niet: Het ligt tussen Oklahoma en Maine (38e en 39e)."

Het BBP per hoofd van de bevolking is echter zeker niet alles. Met name de levensverwachting is een omstreden onderwerp in de VSomdat de statistieken over het algemeen een scherpe daling laten zien in hoe lang mensen leven in vergelijking met andere ontwikkelde landen. In 2010 leefden Amerikaanse mannen en vrouwen naar verwachting drie jaar minder dan het EU-gemiddelde en vier of vijf jaar minder dan het gemiddelde in sommige Scandinavische landen, Duitsland, Frankrijk en Italië.

Uiteindelijk, als je een economische vergelijking maakt, zal de EU nooit concurreren met de VS, maar het verband tussen economische prestaties en het welzijn van bevolkingen is niet-lineair.

De suggestie dat de AI Act het leven van mensen zal verslechteren door het concurrentievermogen in de AI-industrie aan te tasten, gaat voorbij aan de andere gevolgen.

De wet bevat bijvoorbeeld belangrijke regels met betrekking tot auteursrecht, waardoor AI-bedrijven hopelijk minder lichtzinnig gebruik zullen maken van het intellectuele eigendom van mensen. De wet voorkomt ook bepaalde toepassingen van AI-gestuurde gezichtsherkenning, sociale scoring en gedragsanalyse.

Erosie van het concurrentievermogen is misschien directer voelbaar dan de voordelen van regelgeving, die voorlopig hypothetisch en betwistbaar blijven.

Men zou kunnen stellen dat de potentiële voordelen van de AI Act voor het welzijn van mensen ten koste van economische groei een slimme ruil is.

Een evenwichtsoefening

Ondanks kritiek stelt de EU vaak regelgevende normen vast, zoals blijkt uit de General Data Protection Regulation (GDPR).

Hoewel GDPR is bekritiseerd omdat het gevestigde techbedrijven bevoordeelt ten opzichte van startups en omdat het de techsector van de EU niet direct stimuleert, is het de facto een internationale standaard voor gegevensbescherming geworden die de wereldwijde regelgevingspraktijken beïnvloedt.

De EU is misschien niet de ideale regelgever voor AI, maar op dit moment wel de meest proactieve en systematische op dit gebied.

In de VS is de federale AI-regulering beperkt, waarbij de regering Biden zich meer richt op richtlijnen dan op bindende wetten. Daarom vinden techbedrijven de aanpak van de EU vaak voorspelbaarder, ondanks de bureaucratie.

De inspanningen van de EU zullen waarschijnlijk als referentiepunt dienen voor andere overheden die AI-regelgeving ontwikkelen.

Met het transformerende potentieel van AI zijn systematische regels cruciaal - maar dat betekent niet dat innovatie en open source-ontwikkeling ondergeschikt zijn. - en de EU heeft voor het eerst geprobeerd deze delicate en lastige taak op zich te nemen.

Het is een dappere poging en wie weet behoedt het de EU-burgers voor de ergste gevolgen van AI die nog moeten komen. Of misschien offert de EU wel haar AI-industrie op zonder dat dit veel oplevert. Voorlopig is het allemaal een kwestie van mening.

Doe mee met de toekomst


SCHRIJF JE VANDAAG NOG IN

Duidelijk, beknopt, uitgebreid. Krijg grip op AI-ontwikkelingen met DailyAI

Sam Jeans

Sam is een wetenschap- en technologieschrijver die bij verschillende AI-startups heeft gewerkt. Als hij niet aan het schrijven is, leest hij medische tijdschriften of graaft hij door dozen met vinylplaten.

×

GRATIS PDF EXCLUSIEF
Blijf voorop met DailyAI

Meld je aan voor onze wekelijkse nieuwsbrief en ontvang exclusieve toegang tot DailyAI's nieuwste eBook: 'Mastering AI Tools: Your 2024 Guide to Enhanced Productivity'.

* Door u aan te melden voor onze nieuwsbrief accepteert u onze Privacybeleid en onze Algemene voorwaarden