In een wereld waarin de grenzen tussen werkelijkheid en virtueel vervagen, drukken AI-gegenereerde popsterren hun stempel op de muziekindustrie.
Een van de hoofdrolspelers is Noonoouri, een digitale popsensatie gecreëerd door de Duitse ontwerper Joerg Zuber.
Ze wordt beschreven als een "virtuele beïnvloeder met blauw haar en een poppengezicht". platencontract met Warner Music en heeft honderdduizenden volgers op sociale media.
Met name de zang van Noonoouri is deels met AI-tools gemaakt, waardoor ze een "AI-popster" wordt genoemd.
Mr. Zuber vertelde over de creatie van Noonoouri: "We begonnen met het haar, de tekeningen van de stof, de bewegingen en alles, en ik kroop in een motion capture pak om als haar te lopen... om haar bewegingen, haar gebaren en alles te definiëren."
Hij benadrukte verder dat ze wilden dat Noonoouri een meer "techneutische" stem zou hebben dan een menselijke. Algoritmes hielpen bij het verfijnen van haar zang en zorgden voor de gewenste snelheid, tempo en toonhoogte.
Deze samensmelting van technologie en muziek heeft, zoals te verwachten was, de discussie in de muziekindustrie aangewakkerd. De discussies over de vraag of AI inbreuk zou kunnen maken op het geluid, de stijl of het imago van menselijke artiesten of deze zelfs zou kunnen kopiëren, worden steeds intensiever.
Noonoouri heeft opvallend 'gemodelleerd' voor Balenciaga en andere modemerken, waardoor ze een nieuwe betekenis geeft aan 'AI-model.
Natuurlijk zijn er minimale overheadkosten verbonden aan een popster die voornamelijk bestaat uit een reeks gegevensbestanden. Geen tourdata, geen kosten voor studio-opnames, geen roadies en geen rock-'n-roll levensstijl om te managen.
Ondanks dat ze toegeeft dat 'sommige AI-tools' worden gebruikt in Noonoouri's muziek, hebben haar makers onlangs video's gepubliceerd om te beschrijven hoe ze "geen AI, maar CGI" is en het nauwgezette werk beschrijven dat gepaard gaat met het creëren van haar en haar muziek.
Er is een zijdelings debat over hoe termen als "AI" moeten worden gebruikt in deze discussies. Algoritmische verwerking is niet noodzakelijkerwijs AI, en met machine learning geïntegreerde tools zijn alomtegenwoordig in de muziekproductie.
TochDe digitale essentie van 'muzikanten' zoals Nonooouri roept vragen op die raakvlakken hebben met debatten over de risico's en gevolgen van AI.
Zoals Marec Lerche, hoofd bedrijfsontwikkeling bij Warner Music Central Europe, beschrijft, "Je kunt op verschillende plaatsen tegelijk verschijnen, je kunt haar stijl in een minuut veranderen - we kunnen Nonooouri laten vliegen als we dat willen, omdat het natuurlijk aanvoelt voor haar."
Lerche benadrukt onbedoeld het risico dat AI-avatars voor mensen vormen: "Zij [Nonooouri] is al een digitaal personage, dus in dat opzicht zijn er meer mogelijkheden dan bij een menselijke artiest."
Noonoouri is al veel succesvoller dan waar de meeste artiesten van dromen, maar is deze creatie authentiek artistiek talent vormen?
Hoewel het moeilijk is om Joerg Zuber's vindingrijkheid af te kraken, vervormt Noonoouri de grenzen van waar technologie en kunst samengaan en divergeren.
AI-gegenereerde muziek en kunst hebben al hun eigen 'handtekening' gezet onder creativiteit. Hoewel het niet door iedereen wordt verwelkomd, kan het worden gezien als een onvermijdelijk bijproduct van menselijke vooruitgang.
In de beeldende kunst hebben AI-gegenereerde afbeeldingen al prijzen gewonnen en sommige stukken zien er esthetisch prachtig uit, of je nu weet dat ze met AI zijn gegenereerd of niet.
Misschien is AI wel het nieuwste onderdeel in een reeks van door technologie geïnspireerde artistieke handtekeningen.
Brian Eno, pionier op het gebied van elektronische muziek, zei in 1996 over digitale overgangen in de muziekindustrie: "Wat je nu raar, lelijk, ongemakkelijk en vervelend vindt aan een nieuw medium, zal zeker de signatuur ervan worden. CD-vervorming, de jitterigheid van digitale video, het rotgeluid van 8-bit - al deze zaken zullen worden gekoesterd en geëmuleerd zodra ze kunnen worden vermeden."
Het is nog te vroeg om te zeggen hoe diep platenmaatschappijen en consumenten zullen investeren in door AI gecreëerde muziek, maar gezien het feit dat sommige van deze creaties miljoenen views en abonnees hebben, zuigen ze nu al de aandacht op van menselijke artiesten.
Dat gezegd hebbende, is het belangrijk om niet over het hoofd te zien dat er mensen achter deze digitale façades schuilgaan. En hoewel de hele opzet voor sommigen misschien formeel lijkt, is dat niet wat popmuziek voor een deel definieert?
Voorstanders van AI-gegenereerde muzikale avatars zeggen dat het een democratiserende kracht is voor de industrie, omdat het producenten in staat stelt om te experimenteren met verschillende formaten zonder de menselijke manipulatie die komt kijken bij het traditionele proces van platen tekenen.
Koreaanse popmuziek (K-pop) heeft bijvoorbeeld een geschiedenis van het onderwerpen van jonge muzikanten aan seksueel en emotioneel misbruik in een streven naar de perfecte genreformule.
Door AI te gebruiken om smerige handelingen te vervangen, riskeer je echter nieuwe vormen van normalisatie. De seksualisering van kinderlijke AI-avatars is al naar voren gekomen als een verontrustende toepassing van de technologie.
Virtuele beïnvloeders bestaan al een tijdje
Niet-AI virtuele beïnvloeders in muziek zijn geen nieuw fenomeen.
Lil Miquela, een ander digitaal personage, begon in 2017 tracks uit te brengen en kreeg al snel miljoenen views op YouTube. Lil Miquela is gemaakt met behulp van CGI, maar er is weinig duidelijkheid over hoe de zang en melodische begeleiding zijn samengesteld.
Miquela veroorzaakte controverse toen ze model Bella Hadid kuste in een Calvin Klein-reclame, waardoor haar makers werden bekritiseerd voor het produceren van geseksualiseerde clickbait.
Ook begonnen Miquela's makers haar te bestempelen als een 'sociaal activist', wat vaak in tegenspraak is met haar rol als marketinginstrument.
Lang voor Lil Miquela werden Gorillaz begin jaren 2000 beroemd om hun digitale avatars, die als geanimeerde 'virtuele band' in muziekprogramma's op tv verschenen.
Blur zanger en Gorillaz geesteskind Damon Albarn zei over AI, "Het is absurd. Iedereen die zoveel tijd heeft om liedjes door een Michael Buble filter te zingen en op het internet te zetten is een ****** idioot. Als de AI's de toekomst van de muziek zijn, dan hebben we betere medicijnen nodig om er doorheen te komen."
Het bepalen van de grenzen tussen deze door mensen gecreëerde digitale entiteiten vereist een grote dosis interpretatie. Terwijl sommigen beweren dat zolang het werk zelf origineel is, het allemaal eerlijk spel is, zijn anderen bezorgd dat avatars zoals Noonoouri is een stap verwijderd van het volledig loslaten van muziek van menselijke vermogens.
Zoals een commentator op Noonoouri's YouTube-video "Geen AI maar CGI" beschreef: "Het gedeelte "er zijn mensen bij betrokken" (een poging om haters te sussen) zal heel snel verdwijnen zodra ze erachter komen hoe."
AI muziek- en beeldtechnologie wordt steeds geavanceerder
AI's nestelen zich in beroepen waar menselijke creativiteit van fundamenteel belang is, zoals kunst, entertainment en muziek.
De Hollywood schrijvers en acteurs staken was een vroege schermutseling, die de gevechtslinies trok tussen industriegiganten zoals Netflix die de schaalbaarheid van AI willen benutten en de mensen daaronder die hun baan willen behouden.
Dr. Shara Rambarran, een bekende musicoloog, ging in op het argument dat AI het werk van mensen steelt door te zeggen dat de intrede van virtuele beïnvloeders als popsterren een uitdaging kan vormen voor echte muzikanten "die hun muziek willen uitbrengen zonder die [extra] concurrentie".
Artiesten als Sting, Albarn en Ed Sheeran hebben hun bedenkingen geuit over de relatie tussen de technologie en muziek, naast vele anderen.
In een standpunt tegen AI-gegenereerde muziek heeft de organisatie achter de Grammy's geweigerd een AI-gegenereerde samenwerking tussen Drake en The Weeknd, zonder toestemming van beide partijen gemaakt door de artiest Ghostwriter. Spotify is ook overgestapt op AI-gegenereerde nummers verbieden die andere artiesten kopiëren zonder hun toestemming.
De inmiddels succesvolle Ghostwriter heeft verschillende manieren geprobeerd om zijn werk te gelde te maken. De muziek van Ghostwriter is zeer omstreden in het beleid van platforms als YouTube, Spotify en iTunes.
Een ander prominent AI-muziekproject, "There, I Ruined It", is opgezet "met het simpele doel om zoveel mogelijk geliefde liedjes te verpesten voordat het van het internet wordt verbannen" - toppunten voor eerlijkheid.
Het product van de Texaanse muzikant Dustin Ballard, "There, I Ruined It" mashups hebben erkenning gekregen van Snoop Dogg, Jack Black, Charlie Puth, Paul Reubens, Lin-Manuel Miranda, Michael Bublé, Scott Bradlee, "Weird Al" Yankovic, Questlove en Ed Sheeran.
Ondanks klachten over copyright blijven veel van Ballards video's online, maar sommige, zoals zijn beruchte productie van Johnny Cash die "Barbie Girl" zingt, zijn verwijderd. Andere accounts hebben ze opnieuw geplaatst.
Wordt de menselijke creativiteit uitgedaagd of vergroot?
De evolutie van AI in de muziekwereld onderstreept de bredere verschuivingen die we zien op het raakvlak van technologie en menselijke creativiteit.
Nu het digitale rijk onze tastbare wereld kruist, wordt het onderscheid tussen 'echt' en 'virtueel' steeds dubbelzinniger.
Terwijl de muziekindustrie worstelt met virtuele beïnvloeders, staan andere sectoren voor soortgelijke vraagstukken.
Beeldende kunsten worden geconfronteerd met door AI gegenereerde schilderijen, tv-, film- en theateracteurs worden vervangen door digitale kopieën, gameontwerpers worden geconfronteerd met door AI geïntegreerde ontwerpplatforms en schrijvers worden geconfronteerd met steeds geavanceerdere grote taalmodellen (LLM's).
In het verleden heeft technologische vooruitgang vaak geleid tot bezorgdheid over de verwatering of uitholling van het kunstenaarschap. De komst van de fotografie riep vragen op over de toekomst van de schilderkunst; film en televisie zorgden voor een revolutie in het vertellen van verhalen en verdrongen traditionele verhaalvormen.
Tot nu toe heeft de technologie de voorgangers niet volledig geëlimineerd, maar het canvas uitgebreid en er zullen altijd traditionalisten zijn die oude formaten in leven houden. Kijk maar naar de heropleving van vinyl, cassettebandjes en VHS.
Uiteindelijk ligt de echte uitdaging niet in de technologie zelf, maar in het bepalen van de ethische grenzen van het gebruik ervan.
Als samenleving moeten we beslissen hoe we authenticiteit waarderen, welke rechten kunstenaars hebben over hun digitale representaties en hoe we deze nieuwe vormen van kunstenaarschap integreren in ons culturele weefsel.
Zoals John Lasseter van animatiegigant Pixar opmerkte: "De kunst daagt de technologie uit en de technologie inspireert de kunst."
"De kunst daagt de technologie uit en de technologie inspireert de kunst." - John Lasseter
- Pixar (@Pixar) 18 juli 2011
Of je nu wel of niet gelooft dat AI een krachtvermeerderaar is voor creativiteit in plaats van een vervanging, het zal moeilijk zijn om de invloed ervan te weerstaan.